De EU heeft sinds lang de naam steun te verlenen aan werkzaamheden van ontwikkelingslanden om duurzame binnenlandse inkomsten veilig te stellen door belastingontwijking, -ontduiking en illegale geldstromen aan te pakken. De EU stelt jaarlijks 140 miljoen EUR ter beschikking aan ontwikkelingslanden in de vorm van directe steun voor hervormingen van binnenlandse overheidsfinanciën en heeft in meer dan 80 landen programma's voor begrotingssteun. Daarnaast hebben de Commissie en andere internationale partners zich via het Addis Tax Initiative 9 , dat mede dankzij de EU in juli 2015 van start is gegaan, ertoe verbonden de steun aan ontwikkelingslanden voor het mobiliseren van binnenlandse inkomsten te verdubbelen.
In de mededeling uit 2010 van de Commissie getiteld Belastingen en ontwikkeling - Samenwerking met ontwikkelingslanden met het oog op goed bestuur in belastingaangelegenheden 10 is het uitgangspunt voor het beleid van de afgelopen vijf jaar neergelegd voor de hulp van de EU aan ontwikkelingslanden bij het opzetten van efficiënte, eerlijke en duurzame belastingstelsels. In 2015 heeft de Commissie in het licht van de Addis Abeba-actieagenda en de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling een nieuwe EU-aanpak voorgesteld om binnenlandse overheidsfinanciering in ontwikkelingslanden te ondersteunen. In de strategie "in meer, besteed beter" 11 wordt uiteengezet hoe de EU ontwikkelingslanden de komende jaren wil helpen om eerlijke en efficiënte belastingstelsels te bouwen, onder meer door de ontwijking van vennootschapsbelasting aan te pakken.
De "in meer"-aanpak berust op de hulp aan ontwikkelingslanden om zowel de fiscale beleidskloof als de fiscale nalevingskloof 12 te dichten en zo de binnenlandse inkomsten verder te mobiliseren. Tot de maatregelen om de fiscale beleidskloof te verminderen behoren onder meer het waar nodig verbreden van de belastinggrondslag, het dichten van mazen in de wet en het bestrijden van belastingontwijking. Tot de maatregelen om de fiscale nalevingskloof aan te pakken behoren onder meer het verbeteren van de efficiëntie en doeltreffendheid van de belastingdienst, het verbeteren van de vrijwillige naleving van de belastingwetgeving, het bevorderen van goed fiscaal bestuur en het bestrijden van belastingontduiking en illegale geldstromen.
De Commissie heeft een ambitieus kader voor de EU-steun ontwikkeld om deze doelstellingen te realiseren en ontwikkelingslanden bij te staan om een hoger niveau van goed fiscaal bestuur te bereiken. Dit omvat het blijvend bevorderen van de bijdrage van ontwikkelingslanden aan het vaststellen van internationale fiscale normen en het ijveren voor een meer inclusieve internationale coördinatie, onder meer via het BEPS-project van de G20 en de OESO en automatische inlichtingenuitwisselingsinitiatieven, het deskundigencomité inzake internationale samenwerking in belastingaangelegenheden van de VN en regionale organen zoals het Afrikaanse forum voor belastingbeheer, het Centre de rencontres et d'études des dirigeants des administrations fiscales en het Inter-American Center of Tax Administrations. De Commissie steunt initiatieven op het gebied van inkomstenstatistieken om solide en internationaal vergelijkbare gegevens over het innen van belasting te verzamelen. Ook bestaande bilaterale kaders, zoals de politieke dialoog op basis van artikel 8 van de Overeenkomst van Cotonou, moeten worden gebruikt bij het nastreven van doelstellingen op het gebied van goed fiscaal bestuur.
Tot de andere gebieden waar de EU haar aandacht op richt behoren het voorzien in capaciteitsopbouw voor belastingbeleid en -uitvoering via rechtstreekse technische bijstand of door middel van partnerschapsprogramma's 13 , het steunen van internationale initiatieven om de wet- en regelgeving, met name op het gebied van verrekenprijzen, te verbeteren en het bijdragen aan de ontwikkeling en de invoering van fiscale beoordelingsinstrumenten, bijvoorbeeld voor diagnostische beoordelingen van de belastingdienst (Tadat) of de overheidsuitgaven en financiële verantwoording (PEFA).
De Commissie zal, overeenkomstig het nadrukkelijke streven van de EU naar fiscale transparantie, landenrapportage op internationaal niveau en het initiatief voor transparantie in de winningsindustrie stimuleren om voor meer transparantie en verantwoordingsplicht in de winningsindustrie te zorgen.
